Έργο σταθμός για το νεοελληνικό θέατρο. Κοινωνικό δράμα με πολλά κωμικά στοιχεία και ολοκληρωμένους χαρακτήρες. Αν και η δράση τοποθετείται ένα αιώνα πριν τη συγγραφή του έργου, στην ενετοκρατούμενη Ζάκυνθο του 1712, ο Μάτεσης απεικονίζει τις αντιφάσεις και τα προβλήματα της εποχής του και προβάλλει τις επαναστατικά προοδευτικές ιδέες του καιρού σε μιαν εποχή παλαιότερη.
Βασικός άξονας του έργου η σύγκρουση ανάμεσα σε πατέρα και γιο. Ο αριστοκράτης Δάρειος Ρονκάλας, απόλυτα προσηλωμένος στην παντοκρατορία του pater familias, προσπαθεί με κάθε τρόπο να περιφρουρήσει την "τιμή" του σπιτιού του που στην συνείδηση του συγχέεται με το οικονομικό συμφέρον. Ιδεολογικός του αντίπαλος ο γιός του Δραγανίγος, φορέας των ιδεών του διαφωτισμού, που ξημεροβραδιάζεται πάνω στα βιβλία, όπως τον κοροϊδεύει ο πατέρας του. Δύο κόσμοι αντιμέτωποι, ένα καθεστώς απαρχαιωμένο, που νομοτελειακά υποχωρεί κι ένας κόσμος καινούργιος που έρχεται, όπως οραματίζεται ο νέος, να βάλει τέλος στην βαρβαρότητα και την αυθαιρεσία.
Σχόλιο.:Απόσπασμα του έργου στα Κ.Ν.Λ., Γ΄ Γυμνασίου, σ. 122 .